Dlaczego domowy pomiar ciśnienia jest tak ważny?
Wizyta u lekarza i podwinięcie rękawa do pomiaru ciśnienia to dla wielu z nas rutyna. Jednak coraz częściej lekarze zachęcają, by regularnie kontrolować ciśnienie także w domu. Domowy pomiar ciśnienia, wykonywany w spokojnych warunkach, pozwala uzyskać bardziej wiarygodne wyniki niż pojedynczy odczyt w gabinecie lekarskim, gdzie stres i pośpiech mogą zawyżać wartości. Dr Majid Basit, kardiolog z Memorial Hermann Medical Group, podkreśla:
Pomiar ciśnienia w domu jest dokładniejszy i bardziej miarodajny niż pojedynczy odczyt w gabinecie, gdzie pacjent często jest zestresowany.
Co oznaczają liczby na ciśnieniomierzu?
Każdy pomiar ciśnienia składa się z dwóch wartości: ciśnienia skurczowego (górnego) i rozkurczowego (dolnego). Dr Cheng-Han Chen, kardiolog z MemorialCare Saddleback Medical Center, wyjaśnia: „Ciśnienie skurczowe to siła, z jaką krew naciska na ściany naczyń podczas skurczu serca. Ciśnienie rozkurczowe odzwierciedla nacisk w naczyniach, gdy serce odpoczywa między uderzeniami”.
Normy według American Heart Association są jasne: ciśnienie skurczowe poniżej 120 mm Hg i rozkurczowe poniżej 80 mm Hg uznaje się za prawidłowe. Wyniki powyżej 130/80 mm Hg to już sygnał ostrzegawczy – to nadciśnienie, które wymaga kontroli i leczenia.
Najważniejszy krok: pomiar na obu ramionach!
Kardiolodzy biją na alarm: podczas domowego pomiaru ciśnienia nigdy nie zapominaj o sprawdzeniu wartości na obu ramionach! Dr Nina Williams ze Saint Francis Heart and Vascular Institute podkreśla: „Pomiar ciśnienia na obu ramionach to kluczowa praktyka, która pozwala wykryć choroby naczyń, zwiększa precyzję diagnozy i pomaga w bezpiecznym prowadzeniu leczenia”.
Potwierdzają to także badania naukowe. Według publikacji w „The Journal of Clinical Hypertension” z 2022 roku, pomiar na obu ramionach to najpewniejszy sposób na wykrycie nadciśnienia. Dr Chen dodaje:
Zanotowanie wyższej wartości pozwala lepiej dobrać leczenie i szybciej wykryć problemy.
Pomiar ciśnienia na obu ramionach może ujawnić schorzenia, które pozostają niewidoczne przy jednostronnym pomiarze. Dr Bradley Serwer, kardiolog i dyrektor medyczny VitalSolution, wyjaśnia: „Niektórzy rodzą się ze zwężeniem aorty, co może powodować niższe ciśnienie na lewym ramieniu. Różnica powyżej 10-15 mm Hg to sygnał do dalszej diagnostyki”.
Z kolei niższe ciśnienie w prawym ramieniu może świadczyć o chorobie naczyń obwodowych, czyli miażdżycy, która ogranicza przepływ krwi. Jednak niewielkie różnice są normalne – ciśnienie zmienia się w ciągu dnia pod wpływem aktywności, stresu, posiłków, temperatury, leków czy nawodnienia.
Co robić, gdy ciśnienie w jednym ramieniu jest wyższe?
Jeśli zauważysz znaczną różnicę powtórz pomiar – mogła wystąpić pomyłka. Jeśli różnice utrzymują się w kolejnych pomiarach, skonsultuj się z lekarzem, który może zlecić dodatkowe badania. Dr Chen ostrzega: „Jeśli w domu regularnie uzyskujesz wyniki powyżej 130/80 mm Hg, zgłoś to lekarzowi. Bardzo wysokie wartości (powyżej 180/120 mm Hg) to już stan zagrożenia życia i wymagają natychmiastowej pomocy medycznej”.
Z kolei bardzo niskie ciśnienie (poniżej 90/60 mm Hg) połączone z zawrotami głowy lub omdleniami to także powód do szybkiej konsultacji.
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie w domu? Porady ekspertów
Aby uzyskać wiarygodny wynik, warto pamiętać o kilku zasadach:
- Nie pal, nie pij kawy ani nie ćwicz na 30 minut przed pomiarem.
- Zakładaj mankiet na gołą skórę, nie na ubranie.
- Siedź prosto, z nogami opartymi płasko na podłodze, nie krzyżuj nóg.
- Nie rozmawiaj i nie ruszaj się podczas pomiaru.
- Mankiet umieść na ramieniu na wysokości serca.
- Unikaj mankietów na nadgarstek – są mniej dokładne.
- Upewnij się, że rozmiar mankietu jest odpowiedni.
- Mierz ciśnienie rano i wieczorem, najlepiej dwa razy, a wynik uśrednij.
- Odczekaj minutę między kolejnymi pomiarami.
Lekarze zwracają uwagę, by zawsze szukać trendów w wynikach, a nie opierać się na pojedynczym odczycie. I pamiętaj – od dziś zawsze mierz ciśnienie na obu ramionach!
